Çalışırken alınan kıdem tazminatı
Kıdem tazminatına adalet kazanmanın birincil ve en kayda değer şartı, iş sözleşmesinin sona ermesidir. Çünkü kıdem tazminatı, işçi ile işveren arasındaki iş sözleşmesinin sona ermesine yan haklardandır. Zaten kıdem tazminatı için zaman aşımı süresi de, meslek akdinin sona ermesiyle başlamaktadır. Fakat uygulamada, dağıtılmış nedenlerle, çalışmakta olan işçiye de kıdem tazminatı ödendiğini görmekteyiz. Bu mümkün müdür?
Kıdem tazminatı nedir?
En esas anlatımıyla kıdem tazminatı, işyerindeki kıdemi minimum bir yıl olan işçinin, kayıtlı koşullar aşağıda iş sözleşmesinin sona ermesi üstüne ona ödenen ve işçinin çalışmış olduğu her tam yıla karşılık olarak bir aylık brüt giydirilmiş ücreti tutarından hesaplanan bir tazminat türüdür. O halde kıdem tazminatının; iş akdinin sona ermesi, işçinin en az bir takvim kıdeminin olması ve iş sözleşmesinin kanunda açıklanmış hallerde sona ermesi biçiminde 3 asıl unsuru olduğunu söyleyebiliriz.
Işçi niçin çalışırken kıdem tazminatı alır?
Yukarıda da belirttiğim gibi kıdem tazminatını başlatan durum, meslek sözleşmesinin sona ermesi yani işçinin işten ayrılmasıdır. Buna karşın gerçekte niçin işçiler, hâlen çalışmaktayken kıdem tazminatı alır? Bu bazen işverenden ara sıra de işçiden kaynaklanmaktadır. İşverenler yıllar geçtikçe biriken ve bir seferde ödenmesi halinde kendilerini zorlayacağını düşündükleri kıdem tazminatını ara ara ödemeyi tercih edebilmektedir. ya da ivedi paraya ihtiyacı olan ya da her hangi bir nedenle toplu para elde etmek isteyen iççi de işvereninden talepte bulunarak kıdem tazminatını isteyebilmektedir.
Yargıtay bu duruma ne diyor?
Kıdem tazminatı son aidat üzerinden mi hesaplanır?
Bir Yargıtay kararında şöyle denmektedir: “Iş akdi feshedilmeksizin “kıdem tazminatı” adı aşağı yapılan ödemeler Dairemizce “avans” olarak nitelendirilmektedir ve tüm süre ile son aidat üzerinden hesaplanan kıdem tazminatından ödendiği tarihten fesih tarihine değin hukuki faizi de hesaplanarak mahsubu yoluna gidilmektedir.” (9 Hukuk, 2011/1012 E.)
Bir diğer deyişle Yargıtay, işçiye çalışırken ödenen kıdem tazminatı adı altındaki ödemeleri kıdem tazminatı olarak kabul etmemekte ve bunları bir değişiklik avans olarak görmektedir.
NETICE
Çalışırken işçiye kıdem tazminatı ödenmesi mevzuatımıza tarafından mümkün değildir. Yargıtay da bu alıcı ödemeleri kıdem tazminatı olarak kabul etmemekte ve avans olarak nitelendirmektedir. Bu avansın ise ödendiği tarihten fesih tarihine kadar olan yasal faizi de üstüne koyularak hesaplanmasını ve nihai kıdem tazminatından düşülmesini istemektedir.
Buradan çıkan iki netice vardır. ilk olarak işverenler açısından olaya bakacak olursak; işçisine her şeye karşın çalışırken kıdem tazminatı ödemek isteyen patron muhakkak ancak ödeyebilir. Bu kanunen olası olmasa da, yapıldığında yok sayılmamaktadır ve en son fesih sırasından hesaplanacak olan kıdem tazminatı miktarından düşülecektir.
Işçi bakımından sonucu ise faiz ödenmesiyle ilgilidir. Örneğin çalışmaktayken 5 sene önce kıdem tazminatını 10.000 TL olarak olan işçi 5 yıl sonda işten ayrıldığında kıdem tazminatını alırken; adalet ettiği toplam tutardan yalnızca 10.000 TL düşülmeyecektir. İşçinin aldığı o miktar bir avans olarak kabul edildiğinden, 5 takvim hukuki faiz de üzerine koyulacak ve işçiden mesela 16.000 TL kesilecektir. Kıdem tazminatını çalışırken edinmek isteyen işçiler, bu faiz yükünü hesaba katmalıdır.
sizlere www.ensonhukuk.com farkıyla sunulmuştur
Başlığı Kapat Kodları GösterKodları Kapar Emojileri GösterEmojileri Kapar