Sene sonuna dürüst maaş neden düşer?
Aidat ya da maaş, işçinin esas geçimini sağlama kaynağıdır. Vergi ödemek ise, işverenin birincil ve en büyük sorumluluğudur. İşçinin maaşı değişmez bir sayı olarak belirlenir ve her ay uyumlu aralıklarla işçiye ödenir. İşçilerden ise bu konuda, maaşın yıl sonuna dürüst düştüğüne dair bazı şikayetler duyulmaktadır. Bunun nedeni nedir? Aidat aslında de yıl sonuna dürüst düşer mi?
Aidat kavramı
Iş Kanunu aidat kavramını önemsemiş ve özel olarak düzenlemiştir. Ücretle ilgili temel olarak şunları söyleyebiliriz. İşçilere ödenecek ücret, asgari ücretin aşağıda belirlenemez. Vergi mutlaka para olarak ödenmelidir; çek, senet ve yarı yöntemlerle aidat ödenmesi mümkün değildir. Maaş ödemeleri için bir gün belirlenmeli ve maaş ahenkli olarak ödenmelidir. 5 ve üstün emekçi çalıştıran işyerleri bütün ödemelerini banka yoluyla yapmalı ve işçilere elden vergi ödememelidir. Ücretin vaktinde ve tam ödenmemesi, işçi için bir haklı nedenle fesih sebebidir.
Gelir vergisinin ücrete etkisi
İşçinin brüt ücreti bazı kesintilere uğradıktan daha sonra işçiye ödenir. SGK primleri, vergiler ve varsa diğer kesintilerden sonradan işçiye ödenen bu ücrete net vergi denmektedir. Peki bu kesinti oranları değişmez midir? Sabitse maaş neden değişmektedir?
İşçinin maaşı haczedilebilir mi?
Gerçekten bu oranların içinde birisi hariç diğerleri sabit oranlardır. Bu sıvı oran ise gelir vergisi oranıdır. Ülkemizde gelir vergisi için çoğalan oranlı vergilendirme sistemi kullanılmaktadır. Yani az kazanç elde eden için düşük bir oran, daha fazla kazanç elde edenler için ise yüksek bir oran bulunmaktadır. Mesela 2016 yılı için işçinin geliri 12.600 liraya kadarsa bu işçiden % 15 gelir vergisi kesilmektedir. Ama işçinin geliri bu rakamın üzerine çıktığında, 30.000 liraya ulaşıncaya dek kesinti oranı % 20 olmaktadır. Aynı şekilde 69.000 liradan sonra %27 ve 110.000 liradan sonra %35 oranında gelir vergisi tahsil edilmektedir.
Ücret farkının nedeni, yüksek vergi dilimine girilmiş olması
İşte ücret azalmasının nedeni, işçinin aylar geçtikte gelirinin artması ve önceleri %15 kazanç vergisi kesintisi yapılan işçinin sırasıyla %20’lik ve %27’lik ve hatta olur ya de %35’lik dilime girmiş olmasıdır. Özellikle yeni ücret diliminde birincil girildiği anda bu tesir daha bariz hissedilmektedir.
Düz bir mantıkla, başkaca detaylara girmeden kısa bir örnek yapalım. İşçinin kazanç vergisi matrahının aylık 2.100 lira olduğunu varsayalım. Bütün kesintilerden sonradan işçinin eline geçen net para ise 1.600 lira olsun. Emekçi birincil altı ay benzer maaşı alırken, yedinci ayda işler değişecektir. Bu işçi yedinci ay itibariyle toplam kazanç vergisi matrahı 12.600 lirayı geçtiği için artık %20’lik dilime dahil olacak ve bu nedenle 1.600 lira yerine yaklaşık 1.500 lira almaya başlayacaktır.
NETICE
İşçinin maaşının yıl sonuna içten düşmesinin nedeni, işçiye uygulanan kazanç vergisi oranının artmasıdır. Ülkemizde gelir vergisi oranları, büyüyen oranlı tarifeye göre belirlenmekte ve işçinin kazanç vergisi matrahı arttıkça oran da artmaktadır.
Yıl başında %15’lik kazanç vergisi oranına emrindeki olan işçinin, aylar geçtikçe kazanç vergisi matrahı artmakta ve yeterli miktara ulaştığında artık %20’lik ücret oranına alt olmaktadır. Aynı şekilde gelir arttıkça sırasıyla %27 ve %35’lik oranlar geçerli olmaktadır. böylece de, yıl sonuna yaklaştıkça gelir vergisi matrahı büyüyen işçiye daha yüksek aidat oranı uygulanmakta ve işçinin maaşı doğrusu düşmektedir.
sizlere www.ensonhukuk.com farkıyla sunulmuştur
Başlığı Kapat Kodları GösterKodları Kapar Emojileri GösterEmojileri Kapar